نخستین کنفرانس بین المللی علمی ـ کاربردی با عنوان «مسائل پژوهش و فهرست‌نگاری نسخ خطی شرقی» با حمایت بنیاد ابن سینا و با تلاش مرکز مطالعات شرق‌شناسی کتابخانه ملی روسیه روز 16 و 17 اکتبر (24-25 مهر) در ساختمان اصلی کتابخانه ملی روسیه در شهر سنت پترزبورگ برگزار گردید.
کنفرانس با سخنان خوشامدگویی مدیر کل کتابخانه ملی روسیه آقای دنیس الگویچ تسیپکین و مدیر بخش علمی بنیاد ابن سینا، آندری لوکاشوف افتتاح شد. در این سخنان بر اهمیت ویژه پشتیبانی از مطالعه آثار خطی در عصر دیجیتال، ایجاد شرایط اضافی برای نگهداری آنها و انتشار نتایج تحقیقات مربوط به آنها تأکید شد.
در طول این دو روز، بیش از ۲۰ متخصص از روسیه (سن پترزبورگ، مسکو، کازان)، ایران، ازبکستان و تاجیکستان به ارائه سخنرانی پرداختند. از جمله موضوعات ارائه‌شده می‌توان به این موارد اشاره کرد: مطالعه تشکیل و فهرست‌نگاری مجموعه‌های خطی به زبان‌های شرقی؛ تحقیقات کدیکولوژیکی، متن‌شناختی و منبع‌شناختی مجموعه‌های نسخ خطی و آثار خطی منفرد؛ و تبادل تجربه در زمینه ایجاد پایگاه‌های داده مواد خطی و فهرست‌های الکترونیکی مجموعه‌های نسخ خطی شرقی در روسیه و خارج از کشور.
همچنین در این کنفرانس احمد رنجبری حیدرباغی، به عنوان نماینده بنیاد ابن سینا سخنرانی کرد. او در مورد پروژه‌های بنیاد که با هدف حمایت از مطالعه نسخ خطی و ترویج آنها طراحی شده‌اند، صحبت کرد. از جمله این پروژه‌ها می‌توان به برگزاری سلسله سخنرانی‌های تخصصی مرتبط با نسخ خطی و میراث مکتوب در چارچوب پروژه «لکت‌اورینت»؛ تصحیح انتقادی نسخ خطی؛ و تهیه فیلم مستند «میراث مکتوب» و نقطه اشاره کرد. وی در ادامه مقاله‌ای را با عنوان «حکایت بی‌آغاز: تجربه شناسایی یک دست‌نویس دوره صفوی» ارائه داد.
برنامه کاری روز اول کنفرانس
عنوان پنل: فهرست‌نویسی و فناوری دیجیتال
اولگا النتینوونا واسیلوا: «”به زبان فارسی زیبا نوشته شده”: دو قرن از فهرست‌های اولیه تا فهرست رایانه‌ای کتابخانه ملی روسیه»
یوگنی آناتولیِویچ فیلیونوف: «مجموعه‌های شرقی در ساختار فهرست رایانه‌ای بخش نسخ خطی کتابخانه ملی روسیه»
سنجر گولوموف و شخرتوللا پولاتوف: «تجربه فهرست رایانه‌ای نسخ خطی مجموعه اصلی مؤسسه شرق‌شناسی آکادمی علوم ازبکستان: انگیزه‌ها، چالش‌ها، نتایج و چشم‌انداز» (آنلاین)
یکاترینا ماکسیموونا بلکینا: «پایگاه‌های داده اسناد یهودی قرون وسطی و دوران جدید»
آنتون دمیتریِویچ پریتولا: «تجربه توصیف مجموعه‌های نسخ خطی خاورمیانه در پایگاه داده پروژه آمریکایی اچ‌ام‌ام‌ال (موزه و کتابخانه نسخ خطی هیل)»
بختیار میرآیموویچ باباجانوف: «نگاهی به گذشته و آینده: تجربه تدوین “فهرست آثار صوفی مؤسسه شرق‌شناسی آکادمی علوم ازبکستان”»
روزا سرگییونا اشکنازی: «پروژه دیجیتالی‌سازی نسخ خطی عربی ـ اسلامی “ورّاق”» (آنلاین)
لولا نظرونا دادخدایویا: «تاریخچه‌ای از فهرست‌نویسی نسخ خطی شرقی در مجموعه نسخ خطی آکادمی علوم تاجیکستان» (آنلاین)
میزگرد «چالش‌های فهرست‌نویسی الکترونیکی و انتشار مجموعه‌های نسخ خطی»
اولگا یاستربووا: «پروژه Fihrist و Qalamos: تجربه کار با فهرست‌های یکپارچه مجموعه‌های اروپایی»
آلکسی ماتویف: «معرفی پایگاه داده برای توصیف و انتشار الکترونیکی آثار خطی»
برنامه کاری روز دوم کنفرانس
عنوان پنل: شکل‌گیری و مطالعات مجموعه‌های نسخ خطی
اِنجِه نائلیونا سابیرووا: «جواد آلمازوف به مثاله پژوهشگر و گردآورنده منابع شرقی».
رامیل میرقاسیموویچ والی‌یف: «شکل‌گیری مجموعه و مطالعه آثار مکتوب شرقی در دانشگاه امپراتوری قازان: از خ. د. فرِن تا ا. ف. گوتوالد (قرن ۱۹)». (آنلاین)
اولگا میخایلوونا یاستربووا: «مجموعه دست‌نویس‌های الکساندر کاظم بیگ در کتابخانه دانشگاه دولتی سن پترزبورگ: آمارها، تاریخچه مطالعه، چشم‌اندازهای فهرست‌نگاری».
عنوان پنل: پژوهش در باب میراث مکتوب
احمد رنجبری حیدرباغی: «حکایت بی‌آغاز: تجربه شناسایی یک دست‌نویس دوره صفوی».
پاول باریسوویچ لوریه: «وقف مسجد در زوسون و مدیران آن».
آلسو آیراتونا ارسلانوا: «دست‌نویس‌های فارسی‌زبانِ آثار خواجه محمد پارسا در مجموعه کتابخانه علمی دانشگاه فدرال قازان (منطقه ولگا)».
پاول ویکتوروویچ باشارین: «ویژگی‌های متن‌شناختی قطعات یهودی ـ عربی «۱۰۰۱ شب» (بر اساس نمونه دست‌نویس‌های مجموعه فیرکوویچ محفوظ در کتابخانه ملی روسیه)».
دینا والریونا زایتسوا: «بررسی اصطلاحات نظامی در منابع مخطوط ممالیک (بر اساس نمونه اصطلاح سوری «سیسره»)».
نیکالای الکساندروویچ دابرونراوین: «حاشیه‌نویسی‌ها در دست‌نویس‌های عربی آفریقای غربی (از مجموعه‌های پترزبورگ)».
شیرعلی تیمیرعلیِویچ کولداشف: «ملا شمس‌الدین شوقی ـ نماینده برجسته تاریخ‌نگاری خوقند». (آنلاین)
شهزاد خالتورا اُوغلی چاریف: ««شرح داستان‌های سفرهای عبدالغفور ترکستانی»: مشکلات اسناد متن و تاریخ‌گذاری دست‌نویس».
یلیزاوتا وادیموونا ماکسیمووا: «ویژگی‌های سنت کتابت قرآن در آفریقای غربی».
