بنیاد ابن سینا با همکاری انستیتوی دولتی فرهنگ سنت پترزبورگ (СПбГИК)، در تاریخ 31 اکتبر (9 آبان 1404) کنفرانس بین‌المللی «روسیه و ایران: نقش فرهنگ و هنر در توسعه گفت‌وگوی ملت‌ها» را برگزار کرد. این کنفرانس که در محل انستیتوی دولتی فرهنگ برگزار شد میزبان جمع کثیری از اساتید، پژوهشگران و متخصصان از ایران، روسیه و دیگر کشورها بود.
این رویداد علمی ـ فرهنگی با هدف بررسی ابعاد مختلف تعاملات فرهنگی و هنری بین دو تمدن کهن ایران و روسیه و تبیین نقش آن در تقویت گفت‌وگوی بین‌المللی برگزار شد.
مراسم افتتاحیه این کنفرانس با سخنرانی دکتر حمید هادوی، رئیس بنیاد ابن سینا و دکتر الکساندر تورگایف، رئیس انستیتوی دولتی فرهنگ سنت پترزبورگ آغاز به کار کرد. در این رویداد همچنین پیام تصویری دکتر کاظم جلالی سفیر محترم جمهوری اسلامی ایران در فدارسیون روسیه برای حاضران پخش شد. سخنرانان مراسم افتتاحیه به طور جداگانه بر اهمیت تقویت روابط فرهنگی بین دو کشور و تعاملات فرهنگی و هنری تأکید کردند.
اهدای مجموعه‌ای از کتاب‌های منتشره بنیاد به کتابخانه دانشگاه و همچنین افتتاح نمایشگاه کتاب با عنوان «وحدت حسن » از دیگر برنامه‌های این کنفرانس بود.
سخنرانی‌های علمی این کنفرانس در دو بخش تخصصی و یک نشست افتتاحیه ارائه شد. در نشست افتتاحیه، سخنرانان کلیدی از ایران و روسیه به موضوعات زیر پرداختند:
1. لیانا روبِنُونا پِتروسیان (دکتری علوم تاریخی ـ دانشکده شرق‌شناسی دانشگاه دولتی ایروان (ایروان، ارمنستان): «دیپلماسی فرهنگی بین روسیه و ایران: هنر به مثابه ابزار گفت‌وگو»؛
2. آننا ادخِمُونا کورومچینا (دکتری علوم فلسفی ـ دانشگاه فدرال اورال (یکاترینبورگ، روسیه): «صنایع خلاق روسیه و ایران در چارچوب گفت‌وگوی بین‌فرهنگی»؛
3. حسین کلباسی اشتری (دکتری فلسفه ـ دانشگاه علامه طباطبایی (تهران، ایران)): «خودمختاری ایران شناسی از هژمونی شرق شناسی. مطالعه موردی: ایران شناسی در روسیه».
پس از نشست افتتاحیه، ارائه مقالات در دو بخش تخصصی موازی زیر ادامه یافت:
بخش اول: «هنر در ارتباطات بین‌فرهنگی روسیه و ایران»
بخش دوم: «ارزش‌های فرهنگ روسیه و ایران: از گذشته تاکنون»
در این بخش‌ها، ده‌ها پژوهشگر و متخصص به ارائه یافته‌های علمی خود در حوزه‌های متنوعی از جمله «هنر اسلامی»، «تأثیرات فرهنگی متقابل»، «ادبیات و سفرنامه‌ها»، «مطالعات زنان»، «سینما»، «معماری»، «مطالعات نسخ خطی» و «فلسفه و عرفان» به صورت حضوری و آنلاین پرداختند. بررسی تأثیرپذیری‌های فرهنگی، از نقره ساسانی تا معماری معاصر، و از اندیشه‌های تولستوی و مولانا تا سینمای دو کشور، از جمله محورهای بحث و تبادل نظر بود.
ارائه مقالات توسط پژوهشگران ایرانی
علاوه بر دکتر حسین کلباسی اشتری (سخنران نشست افتتاحیه) سه تن از پژوهشگران ایرانی نیز به صورت حضوری مقالات خود را به شرح ذیل ارائه کردند:
1. سید جوادی میری (دکتری جامعه شناسی ـ پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی): «ارتقاء روابط بین فرهنگی ایران و روسیه با ابتناء بر چارچوب نظری تولستوی و مولوی»؛
2. حمیدرضا خادمی (دکتری فلسفه تطبیقی ـ پژوهشکده تحقیق و توسعه علوم انسانی (سمت)): «هنر اسلامی؛ تفاوت های مفهومی وتنوع ژانری»؛
3. محمد رضا وحیدزاده (دانشجوی دکتری پژوهش هنر ـ پژوهشکدۀ فرهنگ و هنر اسلامی): «رابطۀ سپهر نشانه‌ای نقاشی انقلاب اسلامی و نقاشی رئالیست سوسیالیستی براساس نشانه‌شناسی مکتب تارتو ـ مسکو».
جمع‌بندی و تأکید بر تداوم گفت‌وگوها
این کنفرانس بین‌المللی، فرصت ارزشمندی را برای تعمیق درک متقابل و معرفت نسبت به اشتراکات فرهنگی و هنری فراهم آورد. اشتیاق حاضرین و غنای مطالب ارائه شده، نشان از ضرورت و اهمیت تداوم چنین گفت‌وگوهای علمی و فرهنگی بین ایران و روسیه داشت.برگزارکنندگان بر تعهد خود برای ادامه‌دار کردن این گونه رویدادها به عنوان پلی برای تقویت هرچه بیشتر مناسبات فرهنگی بین دو کشور تأکید کردند.
